Een voedselweegschaal is een motie van wantrouwen tegen je lijf

Ik zag het toevallig vandaag weer voorbij komen in een story op Instagram. Een heel bekend voedingscoach die tijdens een weekendje weg haar voedselweegschaal meenam, om haar eten af te wegen. Ze liet het zien als inspiratie voor haar volgers: kijk, zelfs tijdens een weekendje weg hoef je je ‘doelen’ niet uit het oog te verliezen. Ik gok dat ze met het woord ‘doelen’ je gewicht bedoelde…

Van irritatie naar inspiratie

En hoewel ik haar vanuit haar positie heel goed begrijp, ze probeert immers een rolmodel te zijn voor haar vele volgers, krijg ik zelf altijd een beetje de kriebels van dit soort berichten. Nadat ik hierover mijn irritatie hierover had geuit tegen mijn man tijdens een wandelingetje naar de zee, bedacht ik me dat ik er eigenlijk beter aan deed om haar in haar waarde te laten -ze is tenslotte heel succesvol in haar aanpak- en vooral te kijken waarom ík dit nou zo irritant vind.

De reden is dat zij en ik een totaal andere opvatting hebben over hoe je een gezond gewicht bereikt en houdt. Haar aanpak is gestoeld op 100% varen op je ratio en dat blijven volhouden. Die van mij is gestoeld op leren vertrouwen op de behoeftes van je lichaam. Mijn irritatie maakte plaats voor inspiratie. Ik voelde ineens de wens om op papier te zetten in welk opzicht mijn aanpak verschilt van de ‘rationele aanpak’.

De rationele aanpak: meten is weten

Kijk, ik zie het zo. Als je je eten gaat afwegen met een voedselweegschaal zeg je eigenlijk: ik vertrouw mijn lichaam niet. Je houding naar eten toe is in essentie afwijzend. Of op z’n minst dubbel: als het laag in calorieën is, is het goed, maar is dat het niet, dan komt het snel terecht in de categorie ‘schuldeten’ (eten waar je je na afloop schuldig over zou kunnen voelen). Eten moet eigenlijk onder de duim gehouden worden. Je moet het meten, wegen, de voedingswaarde ervan bijhouden, etc. Er worden zelfs truucjes verzonnen ons lichaam voor de gek te houden (kijk, dit poeder bevat bijna geen calorieën, maar je zit er wel supervol van!!). Alles om er maar voor te zorgen dat we niet uit onze broek knappen. Er wordt hierbij volledig op onze ratio gevaren. Het lichaam doet er verder niet zoveel meer toe. Ja, als eindproduct, maar niet als een stem in het geheel. Wij hebben zelf uitgedokterd wat er nodig is en daar moeten we het mee doen. Altijd. Want anders gaat het mis.

De luisterende aanpak: wat zegt mijn lijf?

In mijn optiek zou je een voedingsweegschaal alleen moeten gebruiken als je iets gaat bakken. Verder zou ik alle energie en moeite stoppen in het leren luisteren naar je lichaam en in het opbouwen van kennis over de kracht van voeding. Als je die twee dingen bij elkaar brengt, dan heb je namelijk een gouden duo. Dan hoef je echt niet meer met weegschaaltjes in de weer of iedere hap die je in je mond stopt een label te geven. Als jij je lichaam hoofdzakelijk gaat voeden met pure onbewerkte voeding en je echt vertrouwt op de signalen van je lichaam, dan zul je vanzelf merken dat je gaat afvallen wanneer je te zwaar bent en dat je zonder moeite op een gezond gewicht blijft. En het grappige is, dan hoef je ook niet meer bezorgd te zijn over een weekendje weg. Want als jij tijdens zo’n uitje dingen eet die wij labellen als niet zo gezond: friet, burgers, drankjes, etc. Dan gebeurt er helemaal niets! Ja, je hebt plezier :) Je lichaam gaat jou na die paar dagen namelijk vanzelf wel vertellen dat het behoefte heeft aan iets anders: onbewerkte, pure voeding. Jouw lichaam wil helemaal niet door op dat dieet van gefrituurd eten en drank. Als dat wel gebeurt, dan komt dat vaak door onderliggende psychologische problemen.

Ik denk dus dat wanneer je je lichaam gaat wantrouwen en je volledig op je ratio gaat varen, dat je dan een probleem hebt. Vanaf dat moment is het altijd een kwestie van heel gedisciplineerd zijn. Altijd ‘aan staan’ en opletten. En ja, dan vlieg je natuurlijk geheid uit de bocht, want niemand houdt het vol om altijd gedisciplineerd te zijn. En dan volgt er een schuldgevoel en frustratie. Dat jij zo zwak was om het niet vol te houden. En dat is het allerslechtste uitgangspunt voor een gezond lichaam.

Luisteren naar je lijf: hoe dan?

En ja, nou hoor ik je denken: “Leuk en aardig allemaal, maar luisteren naar je lichaam. Hoe dan? Want als ik voor een bord met friet zit, dan meen ik toch altijd ‘yes, let’s do it’ te horen.” Klopt! Luisteren naar je lichaam is niet iets dat je zo eventjes doet. Dat vereist wel wat investering en geduld. Over het algemeen leven we in een maatschappij waarin we ons lichaam niet al te serieus nemen. We zijn er vrij obsessief mee bezig, maar eerder in de rol van meester, niet als een vriend die luistert. De route naar luisteren naar je lichaam begint bij het veranderen van je voedingspatroon: bij overschakelen op hoofdzakelijk onbewerkte voeding en vervolgens de tijd nemen om te ervaren wat het effect op je lichaam is. Daar zit je startpunt van een prachtige reis met als einddoel een totaal ontspannen kijk op eten en een gezond en fit lichaam.